Khi lướt mạng xã hội, dường như ai cũng dành thời gian để suy ngẫm. Tuy nhiên, kinh nghiệm của tôi trong các cuộc họp, hội thảo và các buổi chiều thứ Sáu lại cho thấy một câu chuyện khác. Chúng ta thường nói “hãy dành thời gian để suy ngẫm”, nhưng nó chỉ kéo dài vỏn vẹn 30 giây khi mọi người chen chúc ra khỏi cửa.
Vậy thì suy ngẫm thực sự có nghĩa là gì? Bạn có đang hình dung về một người ngồi trên gối giữa một khu rừng xanh tươi, khoanh chân và nhắm mắt? Hay bạn hình dung một người đang trên đường về nhà, hít một hơi thật sâu khi dòng xe cộ chậm lại và dừng lại khi đồ tạp hóa ấm dần trong cốp xe?
Chúng ta có thể suy ngẫm theo nhiều cách khác nhau. Dù là trên giường, trên bàn làm việc hay trong xe hơi, suy ngẫm là một công cụ mạnh mẽ có thể củng cố trí nhớ, cải thiện hiệu suất, nâng cao nhận thức về bản thân và thậm chí thúc đẩy động lực học tập. Việc đưa suy ngẫm vào thói quen có thể biến ý tưởng thành hành động. Suy ngẫm có thể được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, nhưng theo tôi, nó bao gồm hai yếu tố quan trọng:
Nhớ lại trải nghiệm + xác định hành động cụ thể trong tương lai
Với định nghĩa này, việc phân biệt những suy nghĩ lan man với suy ngẫm thực sự trở nên dễ dàng hơn. Nhưng để trở thành một người suy ngẫm thành công, có năm sai lầm dễ mắc phải cần tránh. Chúng ta sẽ xem xét những vấn đề phổ biến này dưới góc nhìn của các cuộc họp hoặc đào tạo, nơi bạn yêu cầu người khác suy ngẫm, và sự suy ngẫm cá nhân mà bạn tự thực hiện.
Sai lầm #1: Không lên kế hoạch thời gian cho việc suy ngẫm
Rất dễ để dành việc suy ngẫm cho sau này. Khi điều phối các buổi đào tạo hoặc họp hành, chúng ta thường thêm phần này vào cuối buổi, rồi lại bỏ qua khi chợt nhận ra mình còn 15 slide nữa phải trình bày và cả nhóm đang chuẩn bị lên xe buýt về nhà lúc 5 giờ chiều. Trong cuộc sống, chúng ta thường có ý định ngồi xuống để suy ngẫm nhưng lại bị cuốn vào các công việc khác.
Để suy ngẫm, chúng ta phải lên kế hoạch suy ngẫm.
Phương pháp họp hành và đào tạo:
- Kết hợp suy ngẫm vào toàn bộ trải nghiệm của bạn.
- Lên kế hoạch thời gian cho việc suy ngẫm trước, giữa và cuối buổi.
- Lên lịch theo dõi các hành động được xác định trong quá trình suy ngẫm.
Phương pháp suy ngẫm cá nhân:
- Ghi vào lịch và đánh dấu ngày nghỉ.
- Tạo một thói quen suy ngẫm thường xuyên vào cuối tuần hoặc đầu tuần, tùy theo cách nào phù hợp nhất với bạn.
Sai lầm #2: Không có định hướng rõ ràng
Bạn đã lên kế hoạch cho việc suy ngẫm trong thiết kế đào tạo hoặc trên lịch trình của mình. Bạn đã tìm được một địa điểm không bị phân tâm, vậy giờ thì sao? Bạn phải làm gì? Trong bao lâu? Làm thế nào để biết mình đang làm “đúng”?
Việc suy ngẫm thành công cần có định hướng. Việc đặt ra kỳ vọng suy ngẫm cho người tham gia và cho chính bạn là rất hữu ích.
Phương pháp cho các cuộc họp và đào tạo:
- Chia sẻ nơi bạn muốn mọi người suy ngẫm: Viết tay? Ghi chú dán? Thảo luận công khai?
- Cho họ biết cách sử dụng suy ngẫm của họ. Bạn đang thu thập, thảo luận hay để nó ở chế độ riêng tư?
- Bạn muốn họ tập trung vào điều gì – dự án, mục tiêu, hoạt động cuối cùng hay toàn bộ trải nghiệm?
Phương pháp cho suy ngẫm cá nhân:
- Tìm một nơi mà bạn ít có khả năng bị làm phiền nhất.
- Chọn một cuốn sổ tay hoặc tài liệu mà bạn có thể xem lại.
Sai lầm #3: Không có cấu trúc rõ ràng
Bạn có thích ngồi trước trang giấy trắng? Có lẽ là không. Tất cả chúng ta đều được hưởng lợi từ những gợi ý và khuôn khổ để làm việc.
Sử dụng một hoạt động có cấu trúc. Hãy cân nhắc kết quả bạn muốn đạt được (ví dụ: tự nhận thức, tăng cường trí nhớ và rèn luyện tư duy phản biện). Chọn một hoạt động hướng đến kết quả đó.
Phương pháp họp và đào tạo:
Cung cấp một khuôn khổ:
- Bắt đầu – Dừng lại – Tiếp tục – Thay đổi—viết phản hồi cho từng câu.
- Tôi muốn – Tôi sẽ – Tôi tự hỏi—suy ngẫm về từng câu.
- Xác định ba điều bạn đã học được và đặt ngày thực hiện từng câu.
Phương pháp tự phản ánh:
Sử dụng một khuôn khổ đã được chứng minh như ghi chép hàng tuần về:
- Tuần này tôi ngạc nhiên ở điểm nào?
- Tôi thất vọng ở điểm nào?
- Tôi thất bại ở điểm nào?
Sai lầm #4: Không biết mình sẽ đi đâu
Chúng ta thường không nhảy lên xe mà không có chỉ dẫn. Chúng ta cần suy nghĩ về việc suy ngẫm theo cách tương tự. Mọi người đều muốn biết kết quả suy ngẫm của họ sẽ được sử dụng ở đâu.
Trước khi yêu cầu mọi người suy ngẫm, hãy cho họ biết cách sử dụng kết quả suy ngẫm đó. Họ sẽ thảo luận kết quả suy ngẫm của mình với một người bạn? Họ sẽ chia sẻ trong các nhóm nhỏ hay với cả phòng?
Phương pháp họp và đào tạo:
Làm rõ cách sử dụng kết quả suy ngẫm:
- Giữ riêng tư
- Chia sẻ trên tường hoặc không gian ảo
- Thảo luận trong các nhóm nhỏ
Phương pháp suy ngẫm cá nhân:
Xác định:
- Bạn đang làm gì với kết quả suy ngẫm của mình?
- Bạn sẽ mang chúng vào các cuộc họp nhóm hay giữ riêng tư?
Sai lầm #5: Không lên kế hoạch theo dõi
Bạn đã dành thời gian để suy ngẫm. Bạn đã sử dụng một khuôn khổ phù hợp với mình và viết ra những điểm chính cần ghi nhớ cùng với những hành động bạn muốn thực hiện. Làm tốt lắm. Nhưng giờ thì sao? Nếu bạn không theo dõi những hành động đã thực hiện sau khi suy ngẫm, bạn đã bỏ lỡ một cơ hội vàng. Suy ngẫm là về hành động trong tương lai. Hãy lên kế hoạch cho việc theo dõi.
Phương pháp họp và đào tạo:
- Đặt ngày theo dõi.
- Xác định một người đồng hành cùng chịu trách nhiệm (đồng nghiệp, bạn bè hoặc thành viên gia đình).
- Theo dõi.
Phương pháp tự suy ngẫm:
- Đặt ngày theo dõi cho các hành động của bạn.
- Thường xuyên xem lại những suy ngẫm của bạn. Lưu ý tiến độ và các thói quen của bạn.
Tổng kết
Tất cả chúng ta đều biết giá trị của việc suy ngẫm. Thực hiện thêm một vài bước có thể làm tăng giá trị của việc suy ngẫm.
Trước khi chuyển sang việc tiếp theo trong ngày, hãy dừng lại một chút. Viết ra một ý tưởng mà bạn thấy đồng cảm từ những gì bạn vừa đọc. Sau đó, hãy quyết định xem bạn muốn làm gì với ý tưởng đó. Ghi lại hành động của bạn vào lịch. Dành thời gian cho nó. Và hãy cân nhắc chia sẻ những gì bạn sẽ làm với đồng nghiệp, bạn bè hoặc thành viên gia đình.
Dịch từ 5 Reflection Mistakes Every L&D Professional Should Avoid
