AI đang làm thay đổi kỹ năng của lực lượng lao động. Bước vào White Castle, bạn sẽ gặp Flippy – robot chiên đồ ăn nhanh. Nó thực hiện tất cả công việc về chiên rán đồ ăn. Điều này cho phép các đồng nghiệp là con người tập trung vào cung cấp dịch vụ khách hàng tốt nhất có thể. Tất nhiên, giống như tất cả các dạng trí tuệ nhân tạo (AI) khác, làm việc việc cùng Flippy đòi hỏi nhiều kỹ năng mới. Người làm cần biết cách vận hành Flippy, cách làm việc an toàn bên cạnh nó, cách bảo trì nó và mọi sự cố có thể xảy ra trong ca làm việc. Điều đó tạo ra nhu cầu về kiến thức và kỹ năng mới.
AI đang làm thay đổi các kỹ năng
Đây là một tình huống quen thuộc đang diễn ra ở tất cả các tổ chức khi AI dường như đang có mặt khắp mọi nơi. Các nhà kinh tế dự đoán rằng 300 triệu việc làm toàn thời gian có thể bị ảnh hưởng bởi tự động hóa. Nhân viên nhận thức rõ về sự chuyển dịch. 97% nhân viên tin rằng người sử dụng lao động nên ưu tiên các kỹ năng về AI trong chiến lược phát triển nhân viên. 57% nhân viên tin rằng các kỹ năng tự động hóa và liên quan đến AI sẽ có nhu cầu cao hơn.
Các kỹ năng về AI không còn bị giới hạn ở các công việc liên quan đến công nghệ hay dữ liệu. Tất cả người lao động ở mọi vai trò và ngành nghề sẽ cần có kỹ năng làm việc với AI ở mức cơ bản để làm việc trong môi trường công nghệ phát triển như hiện nay.
Bạn cần trang bị các kiến thức về cách thức hoạt động của AI, cách đánh giá kết quả đầu ra cũng như những cạm bẫy, hạn chế của chúng trong công việc. Bạn có nhớ cách ChatGPT gây bão toàn cầu không? Trong vài giây, bạn có thể tạo được nội dung chỉ với vài dòng chú thích. Nó đã mở ra nhiều cơ hội để nghiên cứu nhanh chóng, soạn thảo email, tạo nội dung…. Tuy nhiên, đôi khi nó có thể cung cấp thông tin không chính xác hoặc các thông tin lỗi thời.
Kỹ năng kích hoạt AI
Có nhiều kỹ năng khác không liên quan mật thiết đến AI nhưng mang lại nhiều lợi ích như làm việc nhóm, trí tuệ cảm xúc, cộng tác (để làm việc với người khác và các đối tác là robot/AI) và quản lý thay đổi (để giúp tổ chức thích nghi). Học cách linh hoạt, khả năng học tập và sử dụng nhanh chóng một kỹ năng mới là rất quan trọng với sự thay đổi nhanh và khó lường hiện nay. Dù bạn đã nắm bắt được cách sử dụng ChatGPT hiệu quả, các ứng dụng AI khác sẽ xuất hiện.
Bạn có biết rằng 60% nhân viên hiện nay đang làm những công việc hoàn toàn không tồn tại trong những năm 1940? Có thể kể đến lĩnh vực truyền thông xã hội, Big Data và Internet. Hãy tưởng tượng về những công việc và vai trò của nhân viên trong những năm 2100. Chúng ta không thể dự đoán được những thay đổi mà AI sẽ mang lại trong tương lai. Vì vậy chúng ta cần linh hoạt trong tư duy và khả năng của mình để theo kịp những điều không thể đoán trước.
Xây dựng kỹ năng làm việc với AI
Chúng ta có quyền truy cập vào vô số các tài nguyên học tập từ các nguồn truyền thống (sách, bài báo, bài giảng) đến các nguồn công nghệ như podcast, Thực tế ảo (VR – Virtual reality), Thực tế tăng cường (AR – Augmented reality) và các khóa học eLearning.
Điều quan trọng bạn cần hiểu rằng xây dựng kỹ năng chỉ là một phần, phần còn lại là phát triển kỹ năng để vận dụng hiệu quả trong công việc. Quay trở lại với robot chiên đồ ăn Flippy, một nhân viên nhà bếp có thể cần các kỹ năng từ cơ bản đến trung cấp để ứng phó với các vấn đề phát sinh của robot trong ca làm việc. Một nhân viên bảo trì với trình độ và kỹ năng cao hơn sẽ thực hiện bảo trì và khắc phục các sự cố lớn hơn.
Vậy làm thế nào để bạn có thể xác định các kỹ năng về AI cần thiết trong tổ chức?
Chiến lược xác định các kỹ năng về AI
Ngoài những năng lực cốt lõi, bước đầu tiên trong xây dựng kỹ năng AI là xem xét cách bạn dự định sử dụng AI. Đó có thể là các kỹ năng AI dành riêng cho ngành như sử dụng AI cho hình ảnh y tế hoặc triển khai tự động hóa để cải thiện quy trình sản xuất.
Việc đánh giá không nên chỉ diễn ra một lần. Công nghệ luôn luôn thay đổi. Vì vậy khi bạn tìm ra một ứng dụng AI mới, bạn cần xác định lại các kỹ năng cần thiết để thành công và mức độ kỹ năng tối thiểu có thể thực hiện được.
Tìm nguồn kỹ năng tiềm ẩn
Bạn có thể tìm kiếm các ứng viên có khả năng làm việc tốt với AI trong lực lượng nhân viên hiện tại. Họ có thể chưa từng làm việc trực tiếp với AI, nhưng đã từng đảm nhận các nhiệm vụ, dự án phụ có khả năng xây dựng và phát triển kỹ năng này. Điều quan trọng là bạn có được hồ sơ kỹ năng của nhân viên, chưa tất cả các kỹ năng của họ từ các công việc trước đây, dù chúng không liên quan đến công việc hiện tại. Điều này sẽ giúp bạn phát hiện ra những tài năng tiềm ẩn.
Đây là cách mà một công ty truyền thông tìm ra nhân viên có kỹ năng về học máy cần thiết. Thay vì giới hạn tìm kiếm những người có kinh nghiệm hay bằng cấp về AI và học máy, công ty đã phân tích hồ sơ của hàng ngàn người lao động tự nhận là chuyên gia về học máy. Điều này cho phép công ty hiểu hơn về cách các nhân viên phát triển những kỹ năng này. Qua đó công ty đã tăng gấp ba lần số lượng nhân tài sẵn có cho các dự án học máy và cung cấp thông tin nâng cao kỹ năng để cải thiện quy trình trong tương lai.
Thực hiện từng bước một
Nắm bắt về AI và các kỹ năng liên quan là một cuộc đua giữa các doanh nghiệp. Nhưng đó là một cuộc chạy marathon chứ không phải chạy ngước rút. Hãy thực hiện bước đầu tiên ngay hôm nay bằng cách tìm hiểu AI mà tổ chức của bạn dự định sử dụng và các kỹ năng cho phép thực hiện chúng. Công nghệ thay đổi liên tục. Vì vậy hãy đảm bảo rằng các quy trình và nền tảng bạn triển khai có thể đáp ứng sự thay đổi linh hoạt trong tương lai.
Dịch từ How AI Is Transforming Workforce Skills (And How to Get Ahead of It)