Để phát triển doanh nghiệp bền vững thì quản trị nhân sự là yếu tố được các cấp lãnh đạo quan tâm hàng đầu. Việc lựa chọn và áp dụng mô hình nhân sự phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu nguồn nhân lực và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
1. Khái niệm về mô hình nhân sự
Có thể hiểu, mô hình quản lý nhân sự là một hệ thống các chính sách, hoạt động và quy trình quản trị nguồn nhân lực nhằm đáp ứng và thực hiện các mục tiêu chiến lược cũng như hiệu quả hoạt động trong doanh nghiệp.
Mô hình quản lý nhân sự liên quan chặt chẽ đến mô hình kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu có một mô hình quản trị nguồn nhân lực tốt, doanh nghiệp có thể:
- Tối đa hiệu quả sử dụng nguồn lực.
- Thu hút – đào tạo được nhân sự chất lượng cao cho doanh nghiệp
- Phát triển – duy trì số lượng nhân sự để đảm bảo hoạt động kinh doanh, sản xuất theo đúng kế hoạch.
2. 5 mô hình quản trị nhân sự phổ biến nhất bạn nên biết
Việc áp dụng tốt các mô hình quản trị sẽ giúp lãnh đạo hệ thống hóa thông tin và đảm bảo nguồn lực nhân sự tại doanh nghiệp. Cùng điểm qua 5 mô hình quản trị nhân sự tiêu chuẩn, có thể áp dụng cho mọi loại hình doanh nghiệp:
Mô hình quản trị nhân sự 5PS của SCHULER
Mô hình này tập trung vào các mối quan hệ nội tại giữa mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp và 5 hoạt động nhân sự được hình thành từ:
- Philosophy – Quan điểm
- Policies – Chính sách
- Programs – Chương trình
- Process – Quy trình
- Practices – Hoạt động
Với việc xác định 5 hoạt động trên, mô hình đã chỉ ra mối tương tác phức tạp giữa các hoạt động nhân sự cần thiết để hình thành và phát triển hành vi của cá nhân và nhóm, nhằm đáp ứng các nhu cầu chiến lược của doanh nghiệp.
Mối liên kết giữa chiến lược và hoạt động quản lý nhân sự được củng cố bằng cách khuyến khích sự tham gia của người lao động vào quá trình xác định vai trò của họ. Quy trình quản trị nguồn nhân lực chiến lược cũng tạo cơ hội cho phòng nhân sự tham gia vào quá trình xây dựng chiến lược kinh doanh.
Mô hình quản lý nhân sự kiểu Nhật của WILLIAM OUCHI (Thuyết Z)
Học thuyết này chú trọng vào việc tăng thêm sự trung thành của người lao động với công ty bằng cách tạo niềm tin và mãn nguyện cho nhân viên trong và ngoài thời gian làm việc. Đảm bảo cho cấp trên nắm bắt tình hình cấp dưới, cho nhân viên tham gia quyết sách, kịp thời phản ánh tình hình cấp trên, cho nhân viên đưa ra đề nghị của mình rồi cấp trên mới quyết định.
Công ty cần đảm bảo chế độ làm việc lâu dài để nhân viên yên tâm trong công việc và tăng thêm tinh thần trách nhiệm. Học thuyết Z được nhiều người ủng hộ, đối với người Nhật nói riêng và người phương tây nói chung họ luôn coi trọng sự trung thành và lòng tự trọng hay cái tôi của họ. Đó là phương thức mà người Nhật sử dụng, đem lại hiệu quả và thành công lớn cho doanh nghiệp.
Mô hình quản lý lấy thuyết nhu cầu MASLOW làm nền tảng
Đây là mô hình phổ biến và quan trọng nhất trong việc xây dựng mô hình quản lý nhân sự. Tháp Maslow bao gồm 5 tầng và được liệt kê theo hình kim tự tháp : Nhu cầu vật chất, nhu cầu an toàn, nhu cầu xã hội, nhu cầu được tôn trọng, nhu cầu tự thể hiện bản thân.
Người lãnh đạo cần hiểu rõ được nhu cầu của nhân viên đang ở mức nào của tháp để đưa ra giải pháp thỏa đáng như chế độ lương thưởng, công bằng và bình đẳng, tôn trọng nhân viên, tạo điều kiện, cơ hội để nhân viên phát triển bản thân.
Mô hình quản trị nhân sự HARVARD
Mô hình này lấy con người làm trọng tâm, coi trọng mối quan hệ giao tiếp giữa các cá nhân trong một tập thể. Đề cao vai trò của người lãnh đạo trong việc tạo động lực gắn kết trong đội nhóm. Nó cũng xác định một số yếu tố chính gắn với việc tạo ra sự tích hợp bên trong và bên ngoài, bao gồm nhiệm vụ, chiến lược, cơ cấu tổ chức, văn hoá, đặc tính lao động và các chính sách nhân sự.
Hiệu quả có được từ sự tích hợp giữa chính sách quản lý nguồn nhân lực với chiến lược kinh doanh là lợi tức, thị phần, chất lượng sản phẩm, hình ảnh doanh nghiệp, tính sáng tạo, năng suất lao động, đạo đức nghề nghiệp và doanh thu.
Mô hình GROW
GROW đại diện cho 4 khía cạnh:
- Goal – Mục tiêu
- Reality – Hiện thực
- Options (or Obstacles) – Lựa chọn (hoặc Trở ngại)
- Will – Hành động cụ thể để hiện thực hóa mục tiêu
Mô hình này dựa trên nguyên lý người lãnh đạo lập kế hoạch cho một lộ trình (Goal). Dựa trên lộ trình này, các thành viên trong nhóm quyết định địa điểm họ đến và xác định vị trí hiện nay của họ (Reality).
Sau đó, người lãnh đạo suy nghĩ, lựa chọn giải pháp để thực hiện chuyến đi, chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tình huống và trở ngại họ gặp trên đường (Options/Obstacles). Sau cùng là hun đúc ý chí, người lãnh đạo cần đảm bảo cho tất cả thành viên trong nhóm đều quyết tâm thực hiện chuyến đi (Will).
Mô hình huấn luyện GROW giúp người lãnh đạo đưa ra lộ trình và định hướng chính xác cho nhân viên phát triển.
3. Xu hướng quản trị nguồn nhân lực hiện nay
Quản trị nguồn nhân lực luôn tạo ra nhiều thách thức đối với tổ chức, doanh nghiệp, công ty. Cùng cập nhật những xu hướng quản trị nguồn nhân lực mới nhất hiện nay ngay sau đây.
Quản lý nhân sự từ xa
Quản lý nhân lực từ xa là một trong những xu hướng quản trị nguồn nhân lực trong thời đại 4.0 được sử dụng rộng rãi hiện nay. Phải nói rằng đại dịch covid đã giúp các doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận với mô hình làm việc từ xa này.
Hầu hết đội ngũ nhân viên được khảo sát đều mong muốn làm việc từ xa. Bởi nó không gò bó về thời gian và địa lý. Sự bùng nổ của công nghệ hiện đại, trí tuệ nhân tạo, Internet of Thing đã xóa bỏ giới hạn về khoảng cách làm việc. Từ đó tạo sự thuận lợi trong việc triển khai mô hình làm việc từ xa của doanh nghiệp.
Chuyển đổi số văn phòng hành chính nhân sự
Điều kiện môi trường làm việc là yếu tố hàng đầu của người lao động khi lựa chọn công việc. Người lao động sẽ trung thành với công việc hơn khi làm việc tại môi trường linh hoạt và hiện đại. Với sự phát triển hiện nay, xu hướng quản trị nguồn nhân lực có nhiều biến đổi.
Mô hình làm việc theo hướng hành chính văn phòng cũ đã không còn phù hợp và có nhiều hạn chế: Lãng phí chi phí văn phòng, chi phí gián đoạn công việc do quy trình nhân sự rườm rà, lãng phí thời gian làm việc của doanh nghiệp,… Do đó, chuyển đổi số văn phòng nhân sự là nhiệm vụ hàng đầu, là xu hướng quản trị nguồn nhân lực trong thời đại mới.
Thay đổi tư duy trong việc tuyển dụng nhân sự
Hiện nay doanh nghiệp không nên quá chú trọng đến việc ứng viên có gì. Thay vào đó doanh nghiệp nên tìm kiếm ứng viên làm được gì. Bởi kinh nghiệm của nhân sự mới thực sự làm nên thành công của tổ chức.
Do đó, tìm kiếm và tuyển dụng ứng viên phù hợp luôn là thách thức của tất cả các doanh nghiệp để tìm ra đội ngũ nhân sự có năng lực. Việc tìm kiếm ứng viên được hỗ trợ qua nhiều công cụ: Mạng xã hội, số liệu phân tích, phần mềm quản lý nhân sự tích hợp khả năng tìm kiếm nhân sự theo phương pháp mới,… để quyết định người phù hợp với công việc, đội nhóm và công ty.
Xây dựng văn hóa trao quyền
Một trong các xu hướng quản trị nguồn nhân lực hiện nay là xây dựng văn hóa trao quyền – Xu hướng xóa nhòa biên giới hiện nay. Nhiều công ty đã loại bỏ biên giới của các cấp quản lý truyền thống, thay vào đó là trao quyền cho hạt giống mới. Những lớp thế hệ trẻ mới thể nhằm thúc đẩy tổ chức thay đổi phù hợp với kỷ nguyên số
Hợp tác với các lao động tự do
Hợp tác với các lao động tự do là xu hướng quản trị nguồn nhân lực trong thời đại hiện nay. Các công ty giờ đây không chỉ sử dụng lao động cố định mà còn hợp tác với các lao động tự do trong nền kinh tế thời vụ.
Robot, AI, cảm ứng máy tính trở thành xu hướng chủ đạo trong nền kinh tế mở. Thời gian tới, lực lượng lao động, phần mềm, máy móc sẽ tăng lên, dẫn đến sự tái thiết lập của hầu hết công việc.
Ứng dụng phần mềm để quản trị hiệu quả công việc
Ứng dụng phần mềm quản trị nhân sự đã giúp doanh nghiệp có những thay đổi về cách thức quản trị nguồn nhân lực theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, bắt kịp xu hướng 4.0.
Giám đốc nhân sự phải có góc nhìn mới để thúc đẩy sự “tiến hóa”, đương đầu với tốc độ cũng như biến động của thị trường đầy mơ hồ và phức tạp này. Phần mềm quản trị nhân lực lên ngôi thông qua việc được nhiều doanh nghiệp lựa chọn để tiết kiệm thời gian, nhân lực, quản lý trở nên dễ dàng hơn. Nó giúp phát huy tài năng đội ngũ hiệu quả và gắn kết nhân lực hơn.
Hy vọng rằng qua bài viết LCT Education đã cung cấp cho các bạn những thông tin hữu ích, giúp cho bạn có thể đưa ra sự lựa chọn về mô hình quản trị nhân sự hiện đại và hiệu quả cho doanh nghiệp của mình.
