Bạn có quen thuộc với phlogiston không?
Vào những năm 1700, các nhà hóa học đã cố gắng tìm hiểu cách thức và lý do tại sao mọi thứ cháy. Họ đề xuất một lý thuyết: các vật dễ cháy chứa một chất giả định gọi là “phlogiston”, chất này được giải phóng từ vật thể có liên quan đến quá trình cháy. Vào cuối những năm 1700, lý thuyết này đã bị bác bỏ khi oxy và vai trò của nó trong quá trình cháy được xác định. Sự hiện diện và hành vi của oxy đã giải thích mọi thứ: không cần một chất giả định, tưởng tượng nào cả.
Vấn đề ở đây là, mặc dù phlogiston chưa bao giờ thực sự tồn tại, nhưng nó đã đóng một vai trò quan trọng trong việc tìm ra một thứ quan trọng và hữu ích thực sự tồn tại.
Phong cách học tập cũng vậy.
Giống như phlogiston, phong cách học tập không thực sự tồn tại; nhưng khái niệm tạo ra chúng rất hữu ích trong việc giúp định hình quan sát chính xác rằng các tài liệu giảng dạy khác nhau (văn bản, video, thực hành tương tác, thực hành) thường thành công hơn các tài liệu khác trong bất kỳ tình huống giảng dạy nào.

“Phong cách học tập” là gì—Và tại sao huyền thoại về chúng vẫn tồn tại?
Các loại phong cách học tập cụ thể đã thay đổi qua nhiều thập kỷ, nhưng một số nhãn hiệu gần đây nhất bao gồm thị giác, thính giác và vận động (liên quan đến những thứ khán giả có thể nhìn thấy, nghe thấy và chạm vào).
Các danh mục chung này chính là chìa khóa giải thích tại sao huyền thoại về phong cách học tập vẫn còn tồn tại. Chúng có vẻ hợp lý và được khán giả đồng cảm. Ví dụ, hãy hỏi hầu hết những người tham dự hội thảo hoặc học viên xem họ thuộc kiểu người học nào, và hầu hết sẽ hào hứng nói với bạn rằng họ là “người học thị giác” (có nghĩa là họ thích xem phim) hoặc họ là người học vận động hoặc “thực hành” (thường có nghĩa là họ thích làm điều gì đó—bất cứ điều gì—ngoài việc ngồi nghe giảng).
Phản ứng này không có gì đáng ngạc nhiên, bởi vì con người vốn dĩ ưa thích sự dễ dàng và thú vị. Xem video thụ động thực sự là một trong những cách dễ nhất để tiếp thu thông tin (mặc dù, thật đáng buồn, không phải lúc nào cũng là cách tốt nhất để thúc đẩy sự hiểu biết hoặc ghi nhớ). Và các hoạt động thực hành thường thú vị—nhưng không phải lúc nào cũng hữu ích cho việc giảng dạy. (Ví dụ, người ta khó có thể tưởng tượng ra một hoạt động thực hành có thể thúc đẩy hiệu quả sự hiểu biết về triết học tiền Socrates)
Vấn đề của việc tin vào huyền thoại về “Phong cách học tập”
Mặt trái của việc trông chờ vào người học để biết cách hướng dẫn họ tốt nhất cũng giống như vấn đề mà các bác sĩ sẽ gặp phải nếu họ trông chờ vào bệnh nhân để biết cách điều trị bệnh tốt nhất. Họ đang hỏi nhầm người. Điều duy nhất mà học viên, hay bệnh nhân, có thể đủ điều kiện để biết là sở thích và phản ứng của chính họ. Nhiệm vụ của các chuyên gia được đào tạo và giàu kinh nghiệm – tương ứng là những người truyền đạt chuyên nghiệp và bác sĩ – là biết cách xử lý tốt nhất một tình huống hướng dẫn hoặc y tế nhất định.
Không có gì ngạc nhiên khi sau hơn 60 năm, hầu như vẫn không có bằng chứng nào cho thấy việc xem xét “phong cách học tập” có bất kỳ tác động nào đến kết quả hướng dẫn. Điều này có nghĩa là bất kỳ thời gian hoặc công sức nào chúng ta dành ra để hỏi khán giả về phong cách học tập của họ, hoặc cố gắng tạo ra các tài liệu hướng dẫn dựa trên những phong cách học tập huyền thoại đó, đều là lãng phí thời gian mà chúng ta có thể sử dụng một cách hiệu quả.
Những yếu tố THỰC SỰ thúc đẩy các hình thức giảng dạy hiệu quả
Và đây là phần “oxy”: Trên thực tế, các định dạng phương tiện khác nhau hiệu quả hơn trong các tình huống giảng dạy khác nhau.
Tuy nhiên, bất chấp sở thích của đối tượng, những đặc điểm thực sự quyết định hình thức giảng dạy nào hiệu quả nhất chính là loại nội dung và mục đích.
1. Loại nội dung
- Các chủ đề trực quan như lịch sử nghệ thuật, sinh học và giao diện phần mềm yêu cầu tài liệu trực quan (video và hình ảnh có chú thích) được hỗ trợ bằng lời nói (giải thích được truyền tải thông qua chú thích văn bản trên hình ảnh và video, bài giảng trực tiếp hoặc video).
- Lưu ý rằng vì video hướng dẫn chất lượng cao tốn kém hơn để sản xuất và duy trì so với bài giảng/bản demo trực tiếp, nên video tốt nhất nên dành cho các chủ đề không thay đổi, các chủ đề không yêu cầu cập nhật thường xuyên và phương thức giảng dạy không đồng bộ.
- Các chủ đề khái niệm như tiếng Anh và triết học yêu cầu ngôn ngữ dưới dạng tài liệu viết (văn bản), bài giảng tương tác và thảo luận.
- Các chủ đề thực hành như tuân theo quy trình kinh doanh, viết chương trình Python hoặc cắt tóc yêu cầu các hoạt động thực hành.
2. Mục đích
- Có thể đạt được sự đồng thuận về mặt cảm xúc thông qua bất kỳ phương tiện nào (với điều kiện nội dung được thực hiện tốt) nhưng thường dễ đạt được nhất với phương tiện trực quan, trình bày các vật thể và bối cảnh thực tế thông qua hình ảnh tĩnh, video hoặc tương tác trực tiếp.
- Việc trình bày bất kỳ kỹ năng, nhiệm vụ, quy trình hoặc hành vi nào đều cần có sự trình bày trực quan (demo trực tiếp hoặc video).
- Việc đào tạo bất kỳ kỹ năng, nhiệm vụ, quy trình hoặc hành vi nào đều cần các hoạt động thực hành, chân thực.
- Việc giáo dục (các tình huống mà chúng ta chỉ quan tâm đến việc đo lường tiếp thu kiến thức, chứ không phải kỹ năng được thể hiện) đòi hỏi cả hai yếu tố:
- Ghi nhớ các sự kiện và khái niệm, được thực hiện hiệu quả nhất thông qua thẻ ghi nhớ và các hoạt động tương tác đơn giản, thường xuyên lặp lại khác có văn bản và (nếu phù hợp) hình ảnh, chẳng hạn như các câu đố khách quan truyền thống hoặc trò chơi.
- Lập luận xung quanh các sự kiện và khái niệm, được đo lường hiệu quả nhất thông qua các từ ngữ dưới dạng giải thích bằng văn bản, thảo luận và hướng dẫn xử lý tình huống (cho các hoạt động truyền thống hoặc trò chơi).
Sự thay đổi tinh tế, tiềm năng lớn cho kết quả giảng dạy được cải thiện
Thời gian là vàng bạc, và chìa khóa thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào là sử dụng nó một cách khôn ngoan. Giống như khám phá ra oxy, việc nhận ra những yếu tố thực sự thúc đẩy các phương pháp giảng dạy hiệu quả cho phép chúng ta ngừng chạy theo những lời đồn thổi và thay vào đó, chuyển trọng tâm sang các chiến lược đã được chứng minh có khả năng mang lại kết quả tích cực nhất.
Dịch từ Learning Styles Reboot: Shift Focus to Drive Results



