Hiện nay, trong thế giới tuyển dụng, việc tuyển dụng dựa trên kỹ năng đã trở nên phổ biến. Các nhà tuyển dụng ở khắp mọi nơi đang nhận ra rằng đôi khi những ứng viên giỏi nhất có thể không cần học trong một trường cụ thể hoặc từng có kinh nghiệm làm việc trước đó.
Tuyển dụng dựa trên kỹ năng làm thay đổi các phương pháp đánh giá ứng viên truyền thống. Đây là một cách hữu ích, giúp tạo ra những nhân viên giỏi, tăng năng suất lao động và giữ chân nhân viên thành công.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn việc tuyển dụng dựa trên kỹ năng là gì, cùng với lý do và cách thức bạn nên triển khai trong quá trình tìm kiếm ứng viên.
“Tuyển dụng dựa trên kỹ năng” là gì?
Hoàn toàn như tên gọi, “tuyển dụng dựa trên kỹ năng” là một phương pháp tuyển dụng mà bạn hoàn toàn tập trung vào các kỹ năng và năng lực đáp ứng công việc của ứng viên thay vì ưu tiên kinh nghiệm giáo dục hay kinh nghiệm làm việc trong một vị trí liên quan của họ.
Nói rõ hơn, một vài công việc cần chứng chỉ mới đáp ứng được công việc. Bạn không thể tuyển một y tá mà không có bằng tốt nghiệp và chứng chỉ đào tạo nghề.
Tuy nhiên, trong nhiều lĩnh vực, yêu cầu bằng cấp có thể không cần thiết, đặc biệt nếu ứng viên có kinh nghiệm làm việc thực tế và tiếp thu kiến thức theo những cách phi truyền thống. Ngoài ra, việc yêu cầu bằng đại học khiến người sử dụng lao động bỏ qua một lượng lớn lao động không phải lúc nào cũng được tiếp cận với trình độ học vấn cao.
Từ năm 2000, tỷ lệ người Hoa Kỳ có bằng cử nhân tăng lên trên mọi chủng tộc và sắc tộc
Theo ước tính, 70% tin tuyển dụng liệt kê các yêu cầu về bằng cắp, trong khi chỉ 42% người da trắng có đáp ứng được yêu cầu này. Con số đó thấp hơn đối với người da đen và gốc Tây Ban Nha, lần lượt là 28% và 21%.
Ngoài việc xem xét lại các yêu cầu về bằng cấp, tuyển dụng ưu tiên về kỹ năng còn giải quyết một cơ hội khác bị bỏ lỡ trong tuyển dụng truyền thống. Đó là yêu cầu người lao động phải có chức danh công việc hoặc số năm công việc cùng vai trò với vị trí mà bạn đang tuyển dụng. Phương pháp tuyển dụng ưu tiên kỹ năng cho rằng nhân viên có thể có những kỹ năng chuyển giao giữa các ngành và có thành tích đã được chứng minh là nhân viên xuất sắc ở nhiều vai trò khác nhau.
Ví dụ, một nhân viên kinh doanh bán lẻ có thể thể hiện kỹ năng giao tiếp cá nhân giúp họ trở thành nhân viên hướng dẫn khách sạn xuất sắc hoặc kỹ năng giao tiếp thuyết phục giúp họ giỏi trong marketing. Mục tiêu là xác định những người có thành tích cao trong bất kỳ vai trò nào và tìm hiểu sâu hơn để tìm hiểu cách họ sử dụng kỹ năng của mình để vượt trội trong công việc.
Kỹ năng mềm và kỹ năng chuyên môn
Khi áp dụng tuyển dụng ưu tiên kỹ năng, điều quan trọng là bạn phải phân biệt được các kỹ năng của nhân viên.
Kỹ năng chuyên môn phù hợp với kinh nghiệm. Đây là những kỹ năng có thể dạy được, như thay dầu ô tô, quản lý hàng tồn kho và vận hành hệ thống điểm bán.
Kỹ năng mềm khó đào tạo hơn và là những phẩm chất vốn có ở một người như tính kiên nhẫn, động lực thúc đẩy bản thân và giỏi giải quyết xung đột.
Jenny Leman, chủ tích của CareerPlug khuyên rằng “Người tuyển dụng nên chú ý đến các kỹ năng mềm và có thể đào tạo kỹ năng chuyên môn cho họ sau. Với một nhân viên làm việc với khách hàng, tôi muốn tuyển những người có khả năng xây dựng mối quan hệ thân thiết một cách tự nhiên và tin tưởng vào khách hàng, đồng thời thể hiện khả năng tự tăng động lực một cách mạnh mẽ. Tôi có thể dạy họ cách làm việc”
Tại sao bạn nên áp dụng phương pháp tiến cận ưu tiên kỹ năng?
Tuyển dụng dựa trên kỹ năng ngày càng phổ biến. Theo LinkedIn, vào năm 2022, 40% các công ty sử dụng phương pháp tiếp cận dựa trên kỹ năng để tìm kiếm và nhận diện các ứng viên, 75% nhà tuyển dụng nói rằng họ ưu tiên kỹ năng khi tìm kiếm nhân tài.
Nhưng nếu bạn thường đánh giá ứng viên theo cách truyền thống, khó để bạn tập trung vào kỹ năng khi tuyển dụng. Bạn có thể lo lắng có thể tuyển phải những ứng viên chưa đủ chất lượng.
Chúng tôi muốn phá vỡ sự lo lắng của bạn và cho bạn thấy lý do tại sao cách tiếp cận ưu tiên kỹ năng có thể cải thiện quy trình tuyển dụng, mở rộng nhóm ứng viên và tạo ra lực lượng lao động mạnh mẽ hơn.
1. Mở rộng nhóm ứng viên
Cạnh tranh giành nhân tài đang gay gắt hơn bao giờ hết. 77% các nhà tuyển dụng cho biết họ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng các vị trí còn trống.
Tuyển dụng thậm chí còn khó khăn hơn khi bạn không có nhiều ứng viên để lựa chọn. Nhưng tuyển dụng dựa trên kỹ năng có hể mở rộng nhóm ứng viên của bạn và mang đến cho bạn nhiều sự lựa chọn hơn.
Hãy xem xét điều này: Nếu bạn đang tìm kiếm đại diện cho vị trí chăm sóc khách hàng mới và bạn chỉ cân nhắc các ứng viên từng làm việc trong bộ phận dịch vụ khách hàng hoặc trong ngành, bạn sẽ có một nhóm khá hạn chế chỉ bao gồm những người có background cụ thể đó.
Tuy nhiên, những viên từng làm việc trong nhà hàng hoặc cửa hàng bán lẻ đều có kỹ năng cần thiết để thực hiện tốt vai trò của mình. Nếu bạn mở rộng tìm kiếm, bạn có thể tăng gấp đôi, gấp ba hoặc thậm chí gấp bốn lần nhóm ứng viên của mình.
Khi bạn giảm các yêu cầu về số năm kinh nghiệm, bằng cấp hoặc kinh nghiệm trong một vị trí nào đó, bạn sẽ khuyến khích nhiều người có background khác nhau nộp đơn. Điều này mang lại cho bạn nhiều lựa chọn hơn và giúp bạn tìm được người phù hợp sớm hơn.
2. Giảm sự thiên vị và tăng tính đa dạng
Như đã mô tả trước đó, yêu cầu bằng cấp không cần thiết có thể phân biệt đối xử với những nhóm người thường ít có cơ hội tiếp cận với giáo dục đại học. Các nhóm thiệt thòi không phải lúc nào cũng có đủ nguồn lực cần thiết để hoàn thành bốn năm học và thường bị loại ra khỏi một số ngành cố định.
Quy trình tuyển dụng ưu tiên kỹ năng khách quan hơn. Bạn có thể cân nhắc những ứng viên thường bị bỏ qua. Nó giúp bạn giảm bớt thành kiến vô thức khi gặp ứng viên.
Giảm sự thiên vị trong tuyển dụng sẽ giúp bạn tạo ra lực lượng lao động đa dạng hơn. Nhóm nhân viên có background khác nhau luôn đưa ra những ý tưởng mới mẻ và thường là lực lượng lao động sáng tạo, năng suất và đổi mới hơn.
3. Cải thiện khả năng giữ chân nhân viên
Khi bạn thuê ai đó dựa trên kỹ năng mà họ có và thành tích thực hiện tốt các vai trò khác, bạn đang có cơ hội khai thác tiềm năng phát triển của họ, hoặc khả năng thành công trong vai trò mới.
Tại CareerPlug, chúng tôi tin rằng tuyển dụng vì tiềm năng phát triển là một trong những cách tốt nhất để xây dựng lực lượng lao động trung thành và hạnh phúc. Đó cũng là dấu hiệu cho nhân viên biết bạn thuê họ vì sự nghiệp chứ không chỉ vì công việc.
Trao cơ hội cho nhân viên và cho họ thấy con đường phát triển tại công ty sẽ giúp bạn giữ chân nhân viên tốt hơn. Nó tạo ra lực lượng lao động hào hứng làm việc và gắn bó với công ty.
Người sáng lập và CEO của CareerPlug, Clint Smith tóm tắt quan điểm này” “Việc trao cơ hội cho đúng người giúp bạn kiếm được nhân viên trung thành. Có điều gì đó đặc biệt khi trở thành tổ chức đầu tiên tạo cơ hội cho ai đó và khiến họ cảm thấy mình có sự nghiệp. Trong những năm qua, những người trung thành nhất là những người mà tôi đã thử sức từ rất sớm. Có thể trên giấy tờ họ không có đủ trình độ chuyên môn phù hợp nhưng tôi đã thuê họ vì tiềm năng của họ.”
Cách tạo ra quy trình tuyển dụng dựa trên kỹ năng
Tuyển dụng dựa trên kỹ năng có thể rủi ro, nhưng bạn có thể áp dụng và vẫn tìm được ứng viên chất lượng cao và có kết quả làm việc tốt. Hãy điểm qua một số phương pháp giúp bạn thực hiện quy trình này.
1. Đưa các kỹ năng mềm vào mô tả công việc của bạn
Theo dữ liệu của LinkedIn, các bài đăng tuyển dụng có liệt kê các kỹ năng sẽ thu hút nhiều ứng viên hơn và có tỷ lệ xem để ứng tuyển cao hơn.
Khi bạn không chỉ liệt kê các chức danh công việc cụ thể, người tìm việc có thể tìm được các vị trí mà họ có thể làm và dễ dàng xác định xem đó có phải là cơ hội tốt hay không. Người tìm việc có thể thấy mình có những kỹ năng mà bạn đang tìm kiếm ngay cả khi trước đây họ chưa từng đảm nhiệm vai trò tương tự.
Một người tìm việc mà chúng tôi trò chuyển đã nói về điều thu hút họ ứng tuyển vào một tin tuyển dụng “Tôi thích tìm những tin tuyển dụng phù hợp với kỹ năng của của mình… Tôi bị thôi thúc nộp đơn khi họ nói những điều như họ chấp nhận kinh nghiệm trong nơi học”
Tất nhiên, khi liệt kê các tiêu chuẩn cho vai trò, bạn cần bao gồm các yêu cầu “phải có” (kỹ năng chuyên môn) như giấy phép hoặc kinh nghiệm nhất định với phần mềm X. Nhưng cũng hãy nghĩ về những kỹ năng mềm có thể khiến ai đó phù hợp hơn với vai trò như:
- Sáng tạo
- Khả năng thích ứng
- Làm việc nhóm
- Giải quyết vấn đề
- Quản lý thời gian
2. Tuyển dụng từ nhiều nguồn ứng viên hơn
Tại CareerPlug, có một vấn đề mà chúng tôi đã nhận ra: Tuyển dụng qua mô tả công việc không phải lúc nào cũng là nguồn cung cấp ứng viên có trình độ cao tốt nhất. Hàng năm, trong Báo cáo Số liệu Tuyển dụng, chúng tôi nhận thấy rằng các nguồn tùy chỉnh cũng là nguồn cung cấp nhân tài hàng đầu.
Những người nộp đơn từ các nguồn tùy chỉnh có khả năng được tuyển dụng cao hơn 4,5 lần so với những người từ các trang tuyển dụng. Có nhiều cách khác nhau để mọi người đạt được kỹ năng (ngoài các con đường truyền thống), việc tìm kiếm nhân tài ở các kênh đa dạng có thể giúp ưu tiên các kỹ năng trong quá trình tuyển dụng của bạn.
Hãy cân nhắc tuyển dụng từ các chương trình giáo dục dựa trên kỹ năng và nguồn ứng viên đã hoàn thành “kỳ thực tập” hoặc chứng chỉ kỹ năng trực tuyến. Bạn cũng có thể gặp gỡ những ứng viên tuyệt vời tại các sự kiện hoặc hội nghị kết nối, cả trong và ngoài ngành của bạn.
Khách hàng của chúng tôi cũng đã thành công trong việc tuyển dụng từ các nguồn ứng viên chưa được sử dụng nhiều như bảng làm việc tại địa phương, cộng đồng và nhóm làm việc trên Facebook, trang web của phòng thương mại và email giới thiệu khách hàng.
3. Suy nghĩ lại cách bạn đánh giá ứng viên
Đánh giá dựa trên kỹ năng có thể giúp bạn kiểm tra xem ứng viên có những phẩm chất mà bạn đang tìm kiếm hay không và liệu họ có thể chứng minh năng lực mà họ đã liệt kê trong CV hay không.
Nếu bạn sử dụng hệ thống theo dõi ứng viên, bạn có thể nhanh chóng kiểm tra kỹ năng và lời nói cũng như đặc điểm tính cách của họ. Sau khi ứng viên hoàn thành bài đánh giá, bạn có thể thấy các kỹ năng của họ chia thành các lĩnh vực khác nhau như thế nào.
Để thu hút ứng viên, chúng tôi khuyên bạn nên thực hiện cuộc phỏng vấn nhanh qua điện thoại như là phần đầu tiên trong quá trình đánh giá ứng viên. Điều này cung cấp cho bạn cách để liên hệ với các ứng viên tiềm năng, cho họ biết về vai trò và đảm bảo rằng họ đồng ý với trách nhiệm và mức lương thưởng. Một ứng viên giỏi có thể bị loại do phải hoàn thành các đánh giá trước khi nói chuyện về vị trí ứng tuyển.
4. Tạo ra quy trình phỏng vấn có cấu trúc
Phỏng vấn có cấu trúc sẽ giúp bạn đánh giá ứng viên sử dụng bằng cách sử dụng các tiêu chí giống nhau, giảm sự thiên vị, tạo trải nghiệm ứng viên tốt hơn và đưa ra quyết định tuyển dụng tốt hơn.
Khi tập trung vào các kỹ năng, một cuộc phỏng vấn có cấu trúc thực sự giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về khả năng, động lực và mong muốn nghề nghiệp của họ. Thay vì tìm kiếm trải nghiệm chính xác về vai trò bạn đang tuyển dụng, hãy hỏi thêm về những điều khiến ứng viên bạn đánh giá cao và cách họ tiếp cận các công việc khác trong quá khứ.
Các câu hỏi về hành vi yêu cầu ứng viên nói về những thời điểm họ thể hiện các kỹ năng như:
- Hãy kể cho tôi về thời điểm bạn biết về một chủ đề hoặc nhiệm vụ ít hơn người khác. Bạn đã làm gì để cập nhật thông tin và hoàn thành công việc?
- Hãy kể cho tôi nghe về thời điểm bạn vượt xa mong đợi của quản lý để hoàn thành công việc.
- Hãy kể cho tôi về một lần bạn phải đối mặt với một khách hàng khó tính. Bạn đã xử lý tình huống đó như thế nào?
Một số câu hỏi về tạo động lực giúp bạn tìm hiểu thêm về suy nghĩ của ứng viên:
- Khi nào bạn đảm nhận trách nhiệm mới trong công việc? Điều gì hoặc ai đã khởi xướng sự thay đổi này?
- Hãy kể cho tôi về một lần bạn thất bại trong việc gì đó. Bạn đã giải quyết nó như thế nào?
- Lần cuối cùng bạn nhận được phản hồi là khi nào? Bạn đã phản ứng thế nào với nó?
Bạn đã sẵn sàng thử tuyển dụng dựa trên kỹ năng chưa?
Tuyển dụng dựa trên kỹ năng đang ngày càng được chú ý vì nhiều lý do. Áp dụng cách tiếp cận ưu tiên kỹ năng giúp doanh nghiệp thu hút nhiều ứng viên hơn, đánh giá ứng viên tốt hơn, giảm thành kiến trong tuyển dụng và cải thiện khả năng giữ chân nhân viên.
Việc thay đổi quy trình tuyển dụng có thể giúp bạn tập trung vào các kỹ năng mà ứng viên có, thay vì trình độ học vấn hay chuyên môn nhất định. Khi bạn bắt đầu xem xét những ứng viên thường bị bỏ qua cho những vị trí còn trống, bạn đang tạo cơ hội mới cho cả họ và doanh nghiệp.
Dịch từ Skills-First Hiring: What It Is and Why You Should Try It
